Opieka domowa nad pacjentem może być wyzwaniem zarówno dla opiekuna, jak i dla osoby chorej – o ile pozostaje ona przynajmniej częściowo świadoma.
Musimy zmierzyć się z wieloma problemami i przeciwnościami, przełamać pewne bariery i wypracować schematy postępowania, które będą jednocześnie efektywne, bezpieczne i maksymalnie komfortowe. Wsparciem w pierwszych dniach powinna służyć osoba o wykształceniu medycznym, np. pielęgniarka długoterminowa albo fizjoterapeuta. Pomocne jest również użytkowanie odpowiedniego sprzętu, który ułatwia i usprawnia większość czynności. Sprawdź, co warto kupić, jeśli zajmujesz się w domu osobą bliską po operacji, w trakcie choroby lub rekonwalescencji.
Higiena pacjenta – mycie i załatwianie potrzeb fizjologicznych
Z oczywistych względów najtrudniejsze, zwłaszcza na początku, może się okazać mycie pacjenta oraz umożliwianie mu prawidłowego załatwiania potrzeb fizjologicznych. Jeśli chory nie może wstawać z łóżka nawet w celu udania się do toalety, ale jednocześnie pozostaje świadomy i ma kontrolę nad swoim ciałem, należy zaopatrzyć się w basen oraz kaczkę (a najlepiej co najmniej dwa egzemplarze każdego z tych sprzętów). W przypadku pacjenta nieświadomego jedynym rozwiązaniem pozostają pieluchy i pieluchomajtki.
Podczas mycia pomocne są różnego typu krzesełka i podpórki do wanny i pod prysznic. Trzeba także pamiętać o używaniu łagodnych, naturalnych środków higienicznych i o bardzo dokładnym osuszaniu umytego ciała. Jako dostawcę warto wybrać sklep medyczny cieszący się dobrą renomą i zaufaniem klientów.
Rehabilitacja i wsparcie w powrocie do zdrowia – sprzęt do ćwiczeń i do poruszania się
Jeżeli stan pacjenta pozwala mieć nadzieję na przynajmniej częściowy powrót do zdrowia i sprawności, warto zrobić wszystko, aby tej szansy nie zaprzepaścić. W zależności od typu schorzenia czy urazu, konieczne będą różnego typu akcesoria.
Przy uszkodzeniu lub osłabieniu kończyn dolnych możemy zaczynać od sadzania chorego na wózku, stopniowo dochodząc do jego pionizowania za pomocą balkonika, kul pachowych czy kul łokciowych. Gdy choroba dotyczy kończyn górnych, przydatne będą różnego typu trenażery czy piłeczki. Istnieją także zestawy ćwiczeń do treningu oddechu, np. po przebyciu poważnej infekcji, która upośledziła pracę oskrzeli i płuc.
Zapobieganie odleżynom – środki, opatrunki, akcesoria
Bardzo poważnym problemem pacjentów przykutych na dłuższy czas do łóżka są odleżyny. To uszkodzenia tkanek w postaci owrzodzeń, które sprawiają wiele bólu, trudno się goją i niosą ryzyko infekcji bakteryjnej.
Aby uchronić chorego przed odleżynami, niezbędne jest częste zmienianie pozycji jego ciała oraz dbanie o to, aby pościel i piżama leżały gładko i były wykonane z oddychających materiałów. Bardzo wskazany jest zakup specjalistycznego materaca lub łóżka przeciwodleżynowego. Gdy owrzodzenie już się pojawiło, ogromną rolę odgrywa częste zmienianie opatrunków.
Kontrola stanu pacjenta – pomocne urządzenia elektroniczne
Nawet jeśli pacjent został wypisany do domu w stanie stabilnym, to długotrwałe unieruchomienie może powodować pojawienie się różnych niepokojących objawów. Nie wszystkie będziemy w stanie zaobserwować gołym okiem. To dlatego tak ważne jest monitorowanie parametrów życiowych.
Wyposaż się w niedrogie i powszechnie dostępne urządzenia elektroniczne, które pozwolą na czas zdiagnozować groźne powikłanie czy nowe objawy. Wśród sprzętów, które warto kupić, jest na pewno ciśnieniomierz, pulsoksymetr i termometr, a jeśli takie są wskazania lekarza – również glukometr. Przeprowadzenie badania każdym z nich zajmują dosłownie minutę a ich obsługa jest łatwa i intuicyjna.
Bezpieczeństwo i dezynfekcja – środki ochrony osobistej i preparaty biobójcze
Poświęcając się innej osobie, nie zapominaj o własnym bezpieczeństwie. Jeśli są ku temu podstawy, noś przy chorym maseczkę. Część procedur, takich jak zmiana opatrunku czy opróżnianie worka od cewnika, musi odbywać się w jednorazowych rękawiczkach.
Pamiętaj także o regularnej dezynfekcji. Dotyczy to skóry pacjenta, twoich własnych dłoni, a także użytkowanych sprzętów i mebli.
Nie ma co ukrywać – początki opieki domowej nad chorym bywają trudne, zwłaszcza że często oznacza to zamianę naturalnie pełnionych ról i to starsi rodzice są uzależnieni od swoich dzieci, albo też ktoś, kto wcześniej był partnerem, obecnie wymaga specjalnej troski. Odpowiednie urządzenia i środki są bardzo ważne, podobnie jak instruktaż ze strony lekarza, pielęgniarki czy rehabilitanta. Jeśli jednak czujesz, że nowe obowiązki cię przytłaczają, nie wahaj się również skorzystać z profesjonalnego wsparcie psychologicznego, np. poprzez uczestnictwo w spotkaniach grupowych osób borykających się z podobnymi wyzwaniami.
mat. zewn.
