Niacyna to witamina z grupy B, czyli związek rozpuszczalny w wodzie, który należy dostarczać do organizmu wraz z pożywieniem lub w razie konieczności, w formie suplementów diety. To składnik niezbędny do prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych w ustroju człowieka, który może uczestniczyć w ponad 300 różnych reakcjach biochemicznych zachodzących w organizmie. Zarówno niedobór niacyny, jak i jej nadmiar może zaburzać prawidłową pracę całego organizmu, dlatego też niezwykle istotna jest odpowiednia podaż związku wraz z codzienną dietą.
Czym jest niacyna?
Niacyna, znana również jako witamina PP lub witamina B3, to związek rozpuszczalny w wodzie. W skład witaminy B3 wchodzą w rzeczywistości dwa różne związki o zbliżonej aktywności biologicznej - kwas nikotynowy i niacynamid. Co ciekawe, w wyniku licznych przemian metabolicznych, które zachodzą w ustroju, kwas nikotynowy może być przekształcony w organizmie człowieka do niacynamidu.
Rola niacyny w organizmie człowieka
Niacyna to składnik niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, który można znaleźć w szerokiej ofercie marki Ostrovit. Związek jest uznawany za prekursor koenzymów NAD i NADP, które odpowiadają za prawidłowy metabolizm komórkowy. Ponadto witamina PP odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego, m.in. bierze udział w przekazywaniu sygnałów międzykomórkowych i wspiera pracę mózgu. Związek uczestniczy również w syntezie hormonów płciowych.
Dodatkowo substancja może regulować poziom cholesterolu w ustroju - w szczególności może wpływać na stężenie frakcji LDL i poziom trójglicerydów. Wpływa również na regulację stężenia jonów wapnia w organizmie, a także uczestniczy w naprawie DNA. Co więcej, witamina B3 pozytywnie oddziałuje na skórę, włosy i paznokcie, m.in. wzmacnia kondycję włosów i wspiera redukcję przebarwień skóry.
Źródła niacyny
Niacyna występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, ryby czy jaja. Witaminę PP można znaleźć również w produktach roślinnych, takich jak suche nasiona roślin strączkowych, brązowy ryż czy orzeszki ziemne, jednak warto mieć na uwadze, iż niacyna pochodząca z roślinnych źródeł wyróżnia się zdecydowanie niższą biodostępnością niż witamina B3 dostarczana do ustroju z produktów odzwierzęcych.
Ponieważ niacyna w niewielkim stopniu może być syntetyzowana w organizmie człowieka z aminokwasu znanego jako tryptofan, wśród źródeł witaminy B3 można wymienić również produkty, które są bogate w ten związek, np. mleko i produkty mleczne czy pestki dyni.
Niedobór i nadmiar niacyny
Niedobór niacyny jest rzadkim zjawiskiem, które najczęściej wynika z błędów żywieniowych. Niski poziom witaminy B3 w organizmie można zaobserwować wówczas, gdy stosowana dieta jest mało urozmaicona i bogata w cukier. Ponadto niedobór niacyny może być związany z niskim poziomem witaminy B2 lub B6, a także z przewlekłym stresem, długotrwałym wysiłkiem fizycznym lub zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu. Do niskiego stężenia związku mogą przyczynić się także choroby, takie jak cukrzyca czy nadczynność tarczycy.
Niski poziom niacyny może powodować problemy z pamięcią, obniżenie nastroju i bóle głowy. Poważne niedobory mogą prowadzić natomiast do rozwoju choroby, zwanej pelagrą, która wiąże się z suchością i zaczerwienieniem skóry, a także z zaburzeniami funkcjonowania układu pokarmowego i nerwowego.
Nadmiar niacyny również nie jest częstym zjawiskiem - nadmierne ilości związku są bowiem metabolizowane w wątrobie i usuwane z ustroju wraz z moczem. Najczęściej do przedawkowania witaminy PP dochodzi w wyniku nieprawidłowego stosowania suplementów diety zawierających ten składnik.
Nadmierna podaż związku może prowadzić do występowania problemów skórnych, uderzeń gorąca i zaburzeń rytmu serca. Zwiększone spożycie niacyny może także przyczynić się do zwiększenia poziomu glukozy we krwi.
Materiał zewnętrzny
