W środę (22.01) rano na Górze Szubienicznej w Suwałkach władze miasta oddały hołd powstańcom styczniowym.
Dziś obchodzimy 162. rocznicę Powstania Styczniowego, zrywu narodowego, który miał na celu wyzwolenie Polaków spod jarzma zaboru rosyjskiego. Walki powstańcze miały miejsce również w naszym regionie. W związku z tym delegacje władz miasta i miejskich instytucji oddały hołd powstańcom styczniowym w symbolicznym miejscu, czyli na Górze Szubienicznej przy ulicy Bakałarzewskiej w Suwałkach, gdzie dokonano publicznej egzekucji powstańców.
Powstanie Styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Był to narodowy zryw skierowany przeciwko jednemu z zaborców – Cesarstwu Rosyjskiemu. Trwało aż do jesieni 1864 r. Powstanie miało charakter wojny partyzanckiej, podczas którego stoczono ok. 1 200 bitew i potyczek. Mimo, że na początku powstańcy odnosili sukcesy, to powstańczy zryw zakończył się klęską. Kilkadziesiąt tysięcy powstańców zostało zabitych w walkach, straconych lub zesłanych na Syberię. Po zakończeniu powstania, Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje, a przede wszystkim aktywna rusyfikacja. Ponadto za udział w powstaniu skazano na śmierć wielu jego uczestników – prawdziwą zgrozę budziły szczególnie poczynania carskiego generała Michała Murawiowa, który dorobił się jakże znamiennego przydomku „Wieszatiel”. Z kolei kilkadziesiąt tysięcy Polaków zesłano też na Syberię.
Suwałki leżały na uboczu wydarzeń zbrojnych. Stały się natomiast jednym z trzech na terenie guberni augustowskiej miejsc koncentracji wojsk rosyjskich. To stąd oddziały carskie prowadziły akcje przeciw powstańczym partiom, które od wiosny 1863 roku wzmogły działalność głównie na terenie Puszczy Augustowskiej i w północnej części guberni. Wśród nich największy rozgłos zdobyły oddziały Konstantego Ramotowskiego „Wawra”, kpt. Władysława Brandta, Wiktora Hłaski, czy mjr Pawła Suzina. Najbliższe potyczki miały miejsce pod Olszanką (10 kwietnia 1863 roku), Krasnopolem (26 sierpnia 1863 roku) i Żywą Wodą (9 listopada 1863 roku).
W suwalskim szpitalu i więzieniu przetrzymywano rannych i schwytanych powstańców. Miasto stało się też punktem zbornym i etapowym dla skazanych na zesłanie w głąb Rosji. Mieszkańcy Suwałk byli też świadkami najtragiczniejszych wydarzeń i terroru, który wzmógł się zwłaszcza po oddaniu Suwalszczyzny pod zarząd generała Murawiewa. W okresie powstania w Suwałkach wykonanych zostało co najmniej 13 publicznych egzekucji, w których straconych zostało 20 osób. Część z nich wykonano m.in. na tzw. Górze Szubienicznej, a inne na placu za Nowym Rynkiem, czyli w okolicy obecnego placu Straceń przy ul. Sejneńskiej.
Foto: UM Suwałki
