W dniach 18-19 listopada 2023 roku w Kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach odbędzie się uroczysta inauguracja nowych organów piszczałkowych. Organizatorzy wydarzenia zaplanowali prelekcję o poszczególnych etapach prac nad instrumentem, dwa koncerty muzyki klasycznej oraz ceremonię poświęcenia organów.
Podczas II Wojny Światowej zarówno Klasztor Pokamedulski w Wigrach, jak i zabytkowe organy uległy zniszczeniu. Na przestrzeni lat udało się dokonać rekonstrukcji budynków klasztornych i odnowić znaczną część kompleksu. Natomiast instrument organowy nie został odbudowany – większość piszczałek prawdopodobnie została wykradziona i przetopiona na amunicję, a cały mechanizm dźwiękowy i znaczna część prospektu zostały bezpowrotnie zniszczone.
W archiwum parafialnym zachowała się natomiast fotografia ilustrująca zdewastowany prospekt czyli front organów. Na tej podstawie dr Wiktor Brzuchacz, koordynator projektu, rozpoczął poszukiwania instrumentu, który będzie prezentował podobny styl, wygląd i ilość głosów. Po kilku miesiącach, w Klasztorze Augustianów nieopodal Stuttgartu, udało się znaleźć organy spełniające powyższe kryteria.
Dzięki zaangażowaniu ks. Proboczcza, dr Jacka Nogowskiego oraz wsparciu licznych finansodawców – Fundacji Orlen, Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prywatnym darczyńcom – do Klasztoru Pokamedulskiego w Wigrach zakupiono i sprowadzono 30-głosowe organy piszczałkowe o brzmieniu barokowym i trakturze mechanicznej autorstwa Richarda Renscha. Prace instalacyjne i konserwatorskie przeprowadziła firma organmistrzowska Krzysztofa Grygowicza.
18 listopada 2023 roku, po raz pierwszy od niemal 80 lat ponownie zabrzmią w Klasztorze Pokamedulskim w Wigrach organy piszczałkowe. Wydarzenie rozpocznie się od prelekcji, która przybliży poszczególne etapy prac nad instrumentem. Wykład poprowadzi znamienity organmistrz, Krzysztof Grygowicz. Następnie zabrzmi uroczysty koncert inauguracyjny w wykonaniu Róży Lorenc (skrzypce) i Wiktora Brzuchacza (organy). Artyści są jednym z najbardziej aktywnych i rozpoznawalnych duetów kameralno-organowych, koncertujących na czołowych festiwalach w Polsce i za granicą. Wykonają repertuar złożony z utworów epoki baroku i romantyzmu, w tym autorskie aranżacje na skrzypce i organy.
19 listopada 2023 roku odbędzie się Msza św. z udziałem JE Bpa Jerzego Mazura, Biskupa Diecezji Ełckiej wraz z ceremonią poświęcenia organów. Uroczystość będzie połączona z koncertem organowym w wykonaniu prof. dr hab. Marka Stefańskiego – wirtuoza i pedagoga.
Nowe organy koncertowe będą wykorzystywane podczas kolejnych edycji Festiwalu „Kamedulskie Wigry”, organizowanego od 2019 roku przez Stowarzyszenie JAX we współpracy z Fundacją Wigry Pro. Instrument uświetni także inne wydarzenia i uroczystości odbywające się na terenie Klasztoru Pokamedulskiego w Wigrach.
Projekt pod nazwą „Inauguracja organów piszczałkowych w Kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach” jest finansowany ze środków Województwa Podlaskiego. Organizatorem jest Stowarzyszenie JAX, a partnerami zadania są: Fundacja Wigry Pro, Fundacja Orlen, Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach.
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.
